Xu hướng thu 2012: Phim kinh dị dành cho trẻ em

Bây giờ bất cứ gì mà có yếu tố siêu nhiên thì cũng nóng, nóng. Với thây ma sống, quái vật, ma cà rồng và người sói làm tiền đáng kể người lớn lẫn bọn trẻ choai choai, không ngạc nhiên khi ta thấy hiệu ứng này xuống đến khán giả nhí. Rốt cuộc, bọn trẻ đang bị tấn công dồn dập bởi những hình ảnh và hàng hóa ăn theo của những thứ chúng không được xem, nhưng rất muốn xem, đặc biệt là khi bố mẹ hay anh chị lớn hơn của chúng mê muội những thứ đó. Những hãng phim và nhà làm phim khôn ngoan đã nhận ra rằng bộ phận khán giả nhỏ tuổi hơn cũng thích những câu chuyện ma quái dành riêng cho chúng vậy.



Tất nhiên, “phim kinh dị thiếu nhi” không phải là ý tưởng mới. Goosebumps đã từng khiến bọn nhóc rùng mình từ những năm 90, còn những phim hoạt hình như Aaahh!!! Real Monsters, Beetlejuice và Monster Tails sung sướng sử dụng yếu tố kinh dị để gây cười. Hồi xưa, ta có phim truyền hình The Abbott and Costello, The Addams Family và The Munsters đem cái sợ đến cho bọn nhóc. Bọn nhóc tì lúc nào chả thích những câu chuyện ma quái, nhưng văn hóa của chúng ta thường định đoạt rằng vậy là không thích hợp rồi mới nhún vai, làm mới lại, và trả yếu tố thú vị siêu nhiên về cho bọn nhỏ.

Mùa thu năm nay, “phim kinh dị dành cho khán giả nhí” sống lại không chỉ trong một, mà là ba phim hoạt hình: ParaNorman, Hotel Transylvania, và Frankenweenie. Với nhiều người, những phim này có thể là nhập môn kinh dị đáng sợ. Nhưng với bọn nhóc tì, chúng sẽ còn muốn có thêm nhiều phim nữa. Không khó hình dung sẽ có một vài phần tiếp theo, cũng như cá tá phim bắt chước.

Nhưng mà thôi đừng có tính xa quá. Cùng điểm qua ParaNorman, Hotel Transylvania và Frankenweenie trước đã. Xem như những phim này thành công liền tù tì nhau, Film.com quyết định phân tích xu hướng mùa phim thu năm nay. Từng phim đó có đặc điểm gì? Nhắm vào lứa tuổi nào? Phim nào sẽ lại là thành công của Tim Burton?

ParaNorman (phát hành ở Mỹ ngày 17/8)


Câu chuyện: Norman (do Kodi Smit-McPhee lồng tiếng) nhìn thấy được người chết. Tất nhiên điều này khiến cậu không được bạn bè trang lứa ưa thích, cho đến khi cậu lãnh sứ mạng giải cứu thành phố trước cuộc xâm lăng của thây ma sống và một lời nguyền cổ xưa.

Phim do Chris Butler (tác phẩm đầu tay) và Sam Fell, đã chỉ đạo The Tale of Desperaux, và Flushed Away, đồng đạo diễn.

Đây là phim hoạt hình stop-motion, một điều thú vị trong kỷ nguyên hoạt hình vi tính bây giờ. Do Laika, công ty đứng sau Coraline và The Corpse Bride sản xuất, ParaNorman lập tức có tiếng vì phong cách lạ thường. Phim bị nhầm lẫn là phim của Tim Burton/Henry Selick vì mang âm hưởng rất gần với tác phẩm của hai vị này. Ồ, và là phim 3D.

Phim tự hào có dàn diễn viên lồng tiếng nổi danh. cùng với McPhee là John Goodman, Anna Kendrick, Christopher Mintz-Plasse, Leslie Mann, Jeff Garlin, và Casey Affleck.

Với lịch phát hành ngay thời điểm giao mùa hè sang thu, ParaNorman chiếm vị trí thượng phong để thu hút khán giả nhí sắp đi học trở lại, biến câu chuyện về một cậu bé bị ghẻ lạnh thành một câu chuyện hoàn hảo cho tâm trạng của bọn nhóc.

ParaNorman thiên về thiếu nhi từ 10 trở lên. Khán giả nhỏ hơn có thể thấy nhiều hình ảnh đáng sợ, và câu chuyện quá kinh khiếp. Người lớn sẽ tìm thấy vô số phim kinh dị liên quan để giải trí.

Hotel Transylvania (phát hành ở Mỹ ngày 28/9)


Câu chuyện: Bá tước Dracula là chủ và điều hành Khách sạn Transylvania, nơi trú ẩn/nghỉ dưỡng cho quái vật khắp thế giới. Ông ta tìm cách giữ cho những kẻ có năng lực siêu nhiên này (nhất là con gái ông ta, Mavis) an toàn trước con người. Nhưng chốn tôn nghiêm của ông bị một du khách con người tên Jonathan xâm chiếm, anh chàng này lập tức phải lòng Mavis.

Đây là phim hoạt hình vi tính duy nhất trong số ba phim, nhưng cũng ở định dạng 3D.

Mặc dù hào nhoáng và thân thiện với trẻ em, Hotel Transylvania tự hào về giòng dõi lập dị. Phim do Gendry Tartakovsky, thiên tài hoạt hình đằng sau Samurai Jack, đạo diễn. Một trong số biên kịch là Robert Smigel của Saturday Night Live, Saturday TV Funhouse và Triumph the Comic Dog.

Sony đã trình chiếu Hotel tại ConmicCon San Diego tạo ra những tin tức lấp lánh và nhiều bàn tán xôn xao. Nhưng liệu sự bàn tán xôn xao này có chuyển ra thế giới bên ngoài ComicCon không?

Hotel Transylvania có yếu tố hài hước, phong cách hoạt hình trìu mến và cốt chuyện nhẹ nhàng. Phim nhắm vào đám đông con nít, nên dễ bán rộng rãi, đại trà hơn.

Phim tự hào về dàn diễn viên nổi tiếng gồm Adam Sandler (Dracula), Andy Samberg (Jonathan), Selena Gomez (Mavis), Kevin James (Frankenstein), Jon Lovitz (Quasimodo), Cee Lo Green (Murray the Mummy), Steve Busemi (Wayne the Werewolf), David Spade (Griffin the Invisible Man), và Molly Shannon (Wanda the Werewolf).

Frankenweenie (phát hành ở Mỹ ngày 5/10)


Câu chuyện: Sau cái chết yểu của chú chó yêu, Sparky, Victor khai thác sức mạnh của khoa học để đem chú chó trở về với cuộc sống. Cậu tìm cách giấu chú chó được cải tử hoàn sinh này, nhưng Sparky cứ ra ngoài, và phá phách trong thành phố.

Phim là bản làm lại một phim ngắn hồi năm 1984 của Tim Burton do chính ông đạo diễn. Chỉ cái tên Burton thôi cũng thu hút cả đống người lớn lẫn trẻ mới lớn, đảm bảo cho phim thành công dù bọn nhóc có lảng ra.

Về mặt thị giác, phim này nổi bật nhất trong ba phim. Không chỉ là hoạt hình stop-motion, mà còn là phim đen trắng. Cũng 3D.

Nhiều diễn viên thường xuyên của Burton có trong dàn diễn viên lồng tiếng, gồm Winona Ryder, Catherine O’Hara, Martin Landau và Christopher Lee.

Frankenweenie hoàn toàn thiên về thiếu nhi trên 10 tuổi. Chuyện phim có thể hơi khó nuốt với bọn nhóc tì, nhưng phong cách thì trìu mến hơn là đáng sợ. Khán giả cũng sẽ hết sức mê mẩn vì Sparky mà không nhận ra chú chó này là chắp vá từ nhiều con chó đã chết khác.

Phim cũng có ngày phát hành tốt nhất trong cả ba: ngày 5/10, vừa đúng dịp Halloween. Tặng phẩm hiếm có này cũng không phải là một phim kinh dị xếp loại R.

Như với tất cả phim của Burton, Frankenweenie sẽ thu được vô khối tiền từ vật phẩm ăn theo. Những chiếc áo thun sắp diễu hành để quảng bá cho phim này.

[Bình luận phim] Norman & Giác quan thứ 6

Bộ phim kinh dị này là một trong những phim hoạt hình hay nhất năm 2012.

Phim do Laika, hãng phim làm Coraline, sản xuất và do Sam Fell và Chris Butler đạo diễn. ParaNorman không chỉ đơn thuần là một bộ phim kinh dị, mà cũng còn nhiều yếu tố hấp dẫn khác. Bộ phim kể về Norman (Kodi Smit-McPhee lồng tiếng), một cậu bé thích phim kinh dị và có khả năng nhìn thấy và nói chuyện với những hồn ma trong thị trấn nơi cậu sống, Blithe Hollow. Nơi này cũng là nơi xảy ra nhiều cuộc săn và thiêu sống phù thủy cách đây 300 năm.


Norman hiểu và giao tiếp tốt hơn với người chết, gồm bà nội cậu (Elaine Stritch lồng tiếng), và không giỏi nói chuyện với những người còn sống trong gia đình (Jeff Garlin, Leslie Mann và Anna Kendrick lồng tiếng bố mẹ và chị gái của cậu bé). Ở trường, Norman thường bị Alvin (Christopher Mintz-Plasse lồng tiếng) bắt nạt và người bạn duy nhất của cậu là Neil (Tucker Albrizzi lồng tiếng) mập mạp trẻ con.

Sau khi người chú của Norman, Prenderghast (John Goodman lồng tiếng) cho biết truyền thuyết về lời nguyền phù thủy trong thị trấn là có thật và sắp thành hiện thực, chính Norman phải cứu lấy Blithe Hollow thoát khỏi hồn ma đầy hận thù của mụ phù thủy và giúp những người dân ở đây thoát khỏi những quan điểm nhỏ nhen của mình.


Vừa ngọt ngào vừa có chút đợm buồn, ParaNorman không thiếu những cảnh hài hước nhưng cuối cùng vẫn là một câu chuyện cảm động về sự giận dữ và mối đe dọa của lối nghĩ hạn hẹp. ParaNorman cũng có nhiều đoạn gợi nhớ nhiều xu hướng thường thấy trong phim kinh dị hạng B và đề cập nhiều tới vấn đề thường ít thấy trong phim thiếu nhi: cái chết. Bộ phim không coi nhẹ khả năng hiểu biết của người xem và tin rằng khán giả thông minh sẽ tự hiểu khiếu hài hước của kịch bản.

Với gam màu của mùa thu và phong cách quay phim sắc nét, ParaNorman có thể được cho là một trong những phim đẹp nhất trong năm. Kỹ xảo 3D được sử dụng đúng cách và nhằm mục đích tạo không khí hơn là để ma quỷ nhảy ra làm người xem hoảng sợ. Dù đẹp, kịch bản vẫn có giá trị riêng và các nhân vật khiến bạn phải quan tâm tới họ.

Dàn diễn viên lồng tiếng, gồm Casey Affleck, Bernard Hill, Jodelle Ferland vàTempsett Bledsoe – đều hợp vai, và Smit-McPhee xuất sắc trong vai chính.

ParaNorman: chỉ giải thoát thật sự khi dũng cảm đối mặt với nỗi sợ

"There's nothing wrong with being scared, Norman, as long as you don't let it change who you are." (tạm dịch: “Sợ chẳng có gì là sai cả, Norman à, miễn là cháu đừng để nó làm thay đổi con người mình.”) Câu dặn dò từ người bà đã mất của Norman nên, và cần, được toàn bộ người dân trong thị trấn Blithe Hollow ghi nhớ để không bao giờ tái phạm những lỗi lầm dẫn đến bi kịch của vùng đất này. Và có lẽ không chỉ có họ mới cần khắc ghi câu nói đó.

Đến từ Laika, công ty đã tạo bước đột phá năm 2009 bằng Coraline – bộ phim đầu tiên áp dụng 3D cho hoạt hình stop-motion, ParaNorman / Norman & Giác quan thứ 6 đã khiến nhiều người mong đợi. Trong đó có cả tôi, vì Coraline là bộ phim hoạt hình đầu tiên làm tôi vừa thích thú vừa thực sự thấy đáng sợ.

Lần đầu xem trailer, tôi vô tình không thấy dòng giới thiệu có nhắc đến Coraline nên từng không muốn đi xem phim này. Với tôi lúc đó, đây chỉ là một phim theo dòng chảy “biến kinh dị thành đáng yêu” hiện nay kể về một cậu bé bị kỳ thị trở thành người hùng cứu nơi mình sống khỏi xác sống thông thường. Đúng, vẫn có những đứa trẻ, vẫn có sự kỳ thị, vẫn có xác sống, nhưng tôi không ngờ được đây lại còn là một câu chuyện về nỗi sợ và sai lầm chết người, sự giận dữ và nỗi đau hóa thù hận, tình bạn và tình cảm gia đình được thuật lại một cách mê hoặc, trong đó sự kinh dị và hài hước được kết hợp khéo léo mà không bị hòa tan vào nhau.

Phim hoạt hình cho trẻ em thường tránh đề cập đến cái chết, đặc biệt là cái chết của trẻ em. Nhưng ParaNorman không như thế. Cái chết được đề cập một cách khá chân thực trong phim làm nhiều lúc tôi phải quay lưng lại xem ở những hàng ghế sau các em thiếu nhi phản ứng như thế nào. Nhưng cũng kỳ lạ thay, không biết vì các em xem cùng rạp với tôi trưởng thành trước tuổi, hay vì sự hài hước trong trẻo thuần túy được cài vào khéo léo đến mức mà tôi chỉ thấy các em cười khanh khách mắt chăm chú nhìn lên màn ảnh, chỉ thốt lên “ghê quá” khi Norman sau khi giằng quyển sách khỏi tay người chú đã mất của hình bị cái xác này đè lên người và liếm vào mặt.

Khán giả nhỏ tuổi có được một bộ phim về sự dũng cảm, tình bạn, và gia đình đáng nhớ, nhưng những khán giả lớn hơn còn nhận được nhiều hơn thế. Có những chi tiết nhỏ nhặt nhưng làm người xem phải đau đáu suy nghĩ khi đã về đến nhà.



Lời nguyền trong phim là phép ẩn dụ về vòng xoáy “kẻ bắt nạt nào cũng từng là người bị bắt nạt”, một vòng xoáy được vận hành bằng nỗi sợ. Chính nỗi sợ những gì khác thường đã biến người dân Blithe Hollow trở nên xa cách, móc mỉa, hiếp đáp, và làm những điều tồi tệ hơn nữa với những con người khác biệt, để rồi chính họ phải nhận lấy lời nguyền ám ảnh suốt 300 năm từ nạn nhân của mình. Cũng chính nỗi sợ đã tước đi khả năng nhớ ánh sáng đẹp tươi khi còn sống của nhân vật bị hại này, để lại chỉ toàn những gì đau thương đã biến thành phẫn nộ, giam cầm một linh hồn đáng thương trong bóng tối thù hận. “Tha thứ” giờ đây là một khái niệm xa xỉ, và người ta khó mà trách được nhân vật.

Khi xem ParaNorman, tôi không đừng nghĩ đến câu John Blake đã nói với Bruce trong The Dark Knight Rises về sự giận dữ thấm tận vào xương tủy không thể nói quên là quên.

Mãi đến khi có một người khác có hoàn cảnh tương tự, Norman, dám mang vết thương lòng nặng nề của nhân vật xa xưa kia ra ánh sáng thì sự giải thoát thật sự mới xuất hiện. Hình ảnh linh hồn này dựa vào vai Norman mà nhắm mắt thật an lành quả làm người ta không thể không xúc động.

Ngoài những chủ đề chính, phim còn mang đến sự mỉa mai khéo léo về không ít vấn đề khác đang xuất hiện trong thời đại ngày nay. Một trong số đó là cảnh cha của Norman thấy máy ảnh hỏng thì than phiền rằng giờ ông ta chẳng có cách nào lưu giữ lại khoảnh khắc cậu diễn kịch trong khi mẹ câu say mê ngồi thưởng thức vở kịch. Đơn giản thôi, nhưng cũng khiến người xem giật mình nhớ lại từ khi nào mà các thiết bị công nghệ này biến một bộ phận trong chúng ta quên thưởng thức những gì trước mắt bằng chính đôi mắt, đôi tai và tâm hồn mình.



Nhân vật chính Norman không chỉ đáng nhớ vì lòng dũng cảm và khả năng đặc biệt, mà còn vì đam mê của cậu với xác sống. Hình ảnh xác sống xuất hiện từ cách trang trí căn phòng đến những vật dụng cậu dùng hàng ngày và những phim cậu xem. Cậu thích những thứ kinh dị siêu nhiên đó, nhưng cũng chính khả năng siêu nhiên của mình đã khiến cậu bị mọi người xa lánh và bắt nạt, ngoài Neil.

Neil là một nhân vật bạn thân đáng chú ý. Cậu cũng bị các học sinh khác chọc ghẹo vì mập, nhưng chính sự hồn nhiên của cậu đã phần nào xoa dịu được Norman trong lúc cả hai cùng bị bắt nạt. Ít ra với tôi, Neil chính là hiện thân của những sự tích cực chúng ta hằng ao ước: không ngại khó, dũng cảm, hài hước, và tình yêu thú vật trong trẻo. Cảnh cậu chơi cùng chú chó đã mất dù không thể nhìn thấy nó là một trong những cảnh khó quên.

Tôi thật sự thích gia đình của Norman. Họ có thể không hiểu cậu, không tin cậu có khả năng siêu nhiên lúc đầu, nhưng đến khi cần thiết, họ vẫn hành động vì lợi ích và sự an toàn của Norman. Tôi thích người mẹ dịu dàng ân cần của cậu, thấy thú vị với người chị đỏng đảnh nhưng thương em của cậu, nhưng ấn tượng nhất vẫn là cha cậu. Khi cậu buồn bã than với mẹ rằng làm cha thì không nên sợ con mình, mẹ cậu đã cho cậu biết ông không sợ cậu, mà sợ những gì xảy đến với cậu. Và chỉ một câu nói “Vì sao lại phải là con?” của ông khi thấy cậu gánh vác trách nhiệm quá nặng nề đã làm tôi thương ông quá đỗi.



Có lẽ không thể không nhắc đến dàn xác sống trong phim. Tôi từng nghĩ họ hoặc là nhóm nhân vật phản diện của phim hoặc sát cánh cùng cậu chống một thế lực phản diện khác, nhưng thì ra họ còn đóng vai trò quan trọng hơn như thế. Khác với những xác sống vô hồn khát não thường thấy, ở họ người xem chỉ nhìn thấy một nét buồn và bất lực phảng phất. Họ cũng là những người đi tìm sự giải thoát, đi tìm sự chuộc lỗi. Tội nghiệp hơn nữa là họ đã gặp phải những hậu nhân đáng gờm của mình, những người gặp xác sống không chạy tán loạn mà xúm vào tẩn cho một trận ra trò.

Tuy không đạt được mức quyến rũ đầy mê hoặc của Coraline (tôi còn nhớ mình đã từng mê mẩn khu vườn trong Coraline đến thế nào) nhưng ParaNorman vẫn đáng được khen ngợi về mặt hình ảnh. Những khung hình gọn ghẽ, màu sắc phù hợp với diễn tiến câu chuyện, đã giúp bộ phim hoàn thành tốt nhiệm vụ kể chuyện của mình. Ấn tượng nhất với tôi vẫn là những đoạn ở nghĩa địa và đoạn đối đầu cuối phim. Mạnh mẽ, táo bạo, và đầy cảm xúc, như chính bản thân câu chuyện này.

Jon Brion đã trở thành tên nhà soạn nhạc phim thứ ba mà tôi buộc mình phải ghi nhớ, sau Daft Punk và Hans Zimmer. Có lẽ vẫn còn một chặng đường đáng kể để Jon trở thành “phù thủy nhạc phim” như Hans hay tạo ra những giai điệu làm lu mờ cả phần hình ảnh ấn tượng trong Tron: Legacy như Daft Punk, nhưng anh đã khiến người ta phải nhớ đến tên mình. Những giai điệu da diết như được chính ánh chiều tà gảy lên hay dồn dập như chính nhịp tim của nhân vật vào những đoạn cao trào đã khiến tôi phải tròn mắt trong suốt thời gian xem phim. Đến khi những dòng "credits" khép lại câu chuyện điện ảnh này, anh vẫn bắt tôi phải ngồi lại ghế vì Oh, and One More Thing.

Vẫn còn một vài yếu tố chưa tròn vẹn, nhưng ParaNorman đã mang đến cho tôi, và nhiều khán giả khác, một tác phẩm đáng nhớ về nhiều phương diện. Nỗi chán chường khi thấy Pixar đang dần không giữ được phong độ của mình nay đã được ParaNorman xóa bớt. Giai điệu da diết của Norman’s Walk chắc chắn sẽ còn đọng lại rất lâu trong tôi, cũng như câu nói của Norman: “Đôi khi chúng ta dành quá nhiều thời gian để nhớ những kẻ làm tổn thương mình mà quên mất những ai yêu thương mình.”