Jobs: Ashton Kutcher, phù thủy công nghệ và iPhone giả lập

Ý tưởng rất đơn giản (nhưng được nhấn mạnh nhiều lần) của The Social Network là Mark Zuckerberg - chàng trai đã tạo ra khái niệm về người bạn ảo - hầu như không có bạn bè.

Tương tự vậy, và phức tạp hơn một chút đó là Jobs (phát hành tại Việt Nam dưới tên Huyền thoại táo) cho thấy một Steve Jobs, người đứng đầu một cuộc cách mạng công nghệ kết nối người với người, thì bản thân ông thực sự chẳng gắn kết với ai.

Đó là một cách tiếp cận cứng nhắc - có thể quá cứng nhắc (ví dụ: The Social Network tập trung khắc họa Zuckerberg như một gã lập dị cô đơn, trong khi thực tế là anh có cô bạn gái thân thiết lâu năm - người sau này trở thành vợ của anh).

Nhưng trong trường hợp của Jobs, điều này có vẻ đúng. Ông là một lãnh đạo có sức lôi cuốn, một nhà kinh doanh thành công nhất trong nghề. Ông cũng là người phát ngôn đầy giai điệu cho lối tư duy phá cách - tạo nên những thành công trong lĩnh vực công nghệ cao sánh ngang Thiền phái trong Phật giáo, những ca khúc bất hủ của Dylan và thuốc viên gây ảo giác.



Mà liệu ông có phải người đàn ông tốt bụng? Điều này sẽ gây tranh cãi đối với một vài bạn bè và đồng nghiệp cũ. Có thể là cả người phụ nữ đã sinh cho ông đứa con đầu lòng (người mà bộ phim không đề cập tới, sống nhờ trợ cấp xã hội trong hai năm, khi phù thủy công nghệ từ chối chu cấp tiền nuôi con).

Như một sự thừa nhận, bộ phim về Jobs phơi bày khá nhiều tình tiết dù có lược bớt. Bạn sẽ thấy Jobs từ từ bỏ rơi bạn bè, loại đồng sự ra khỏi những hoạt động cổ phiếu sinh lời, sa thải nhân viên trong những màn la hét.

Tuy nhiên, bạn cũng thấy sự phát triển đi lên của những nhóm người quanh ông - những người mới (thường là vô danh trong xã hội, nhưng lại đầy khát khao) được ông truyền nhiệt huyết, và gia nhập đoàn tùy tùng thân cận sùng bái Jobs. (Ơn trời là ông làm ra những chiếc máy tính, chứ không phải tạo ra một tín ngưỡng).

Là kịch bản đầu tay của Matt Whiteley, bộ phim tập trung vào đường đời của Jobs từ những ngày trong trường đại học cho tới lúc thành công, cú lật đổ ngoạn mục để trở lại ghế chủ tịch Apple; mặc dù Bill Gates chỉ đóng vai trò là đối thủ trong cuộc đối đầu cá nhân, các tín đồ công nghệ nên đề cao Josh Gad trong việc khắc họa nhân vật Steve "Woz" Wozniak, có lẽ là thiên tài thực sự đằng sau tất cả.

Jobs chưa bao giờ có được những hiểu biết về công nghệ của bạn mình, và ông biết rõ điều này. Thế nhưng điểm mạnh của ông - bên cạnh việc giỏi đàm phán, truyền cảm hứng hay "hiếp đáp" - là tiếp thị và thiết kế.

Ông làm ra những sản phẩm mới dường như đột nhiên cần thiết — và nhất quyết chúng phải đẹp và giữ chúng là thú vị. (Nếu bạn có iPad hay iPhone thì lôi ra ngay đi, và nhìn mà xem. Có thấy đường cong thô thiển hay nút dư thừa nào không vậy?)



Trong vai Jobs, diễn xuất của Ashton Kutcher gần như được thiết kế tốt. Thốt ra những câu đùa cổ lổ "Này, xe tôi đâu rồi" mà bạn muốn, nhưng chính anh là tay nghiện công nghệ thông minh và không như hầu hết tín đồ công nghệ, anh đọc kỹ hướng dẫn sử dụng: không chỉ cái nhìn chằm chằm của Jobs mà cả cái vè khù khoằm, lối đi lắc lư, và cách dùng tay theo kiểu thầy tu.

Thật không may, điều mà phim không làm được là đi xa hơn bề nổi. Đúng thế, có đề cập chớp nhoáng đến việc Job là con nuôi — nhưng chúng ta bị bỏ mặc muốn hiểu sao thì hiểu về chuyện điều này ảnh hưởng thế nào đến sự bất lực hay lãnh đạm đối với việc hình thành những quan hệ gắn bó. Đến độ, có lúc, bỏ rơi con ruột của mình — y như ông đã bị bỏ rơi.

Phim cũng không giải thích ông đã thay đổi thế nào — nếu thực sự có lúc ông thay đổi. Chúng ta nhìn thấy bạn bè bước ra khỏi cuộc đời ông (và, đôi khi, Jobs đẩy họ đi). Nhưng có khi nào ông đưa họ trở lại không? Ông có cảm thấy cần phải làm vậy không? Hay là họ, cũng như bàn phím có thể tháo ra, chỉ là một linh kiện thiết thực mà ông tìm cách tách rời?

Trong cảnh mở đầu phim, lấy bối cảnh một cuộc họp công ty, một Jobs già dặn hơn giới thiệu chiếc iPod mới, một thiết bị tí hon mà, ông tuyên bố một cách tự hào, có thể "chứa 1.000 bài hát trong túi bạn." Ông nói, thiết bị này không khác gì "một công cụ cho trái tim."

Nhưng chìa khóa cho Jobs'? Vẫn vùi sâu trong mã chương trình.

Lưu ý phân loại: Phim có sử dụng rượu, tình dục và ngôn ngữ nặng.

Jobs (122 phút). Đạo diễn: Joshua Michael Stern. Với các diễn viên chính: Ashton Kutcher, Josh Gad.

Đánh giá: ★ ★ ★