Đằng sau đũa phép phù thủy: giới thiệu triển lãm Harry Potter

Chắc chắn rất nhiều “Muggle” trưởng thành sẽ suy nghĩ như tôi trước khi tham quan Triển lãm Harry Potter mở cửa ngày 5/3 ở Trung tâm triển lãm Discovery Times Square. Tôi đã sai lầm khi cho rằng sự hấp dẫn sẽ chỉ xuất hiện ở một góc khu triển lãm rộng khoảng 1.300 mét vuông với những phối cảnh, phục trang và đạo cụ, khi những người yêu thích phim Harry Potter có thể xếp hàng mua bản sao cây đũa phép giá 44,99 đôla của Albus Dumbledore hay chiếc cà vạt của nhà Gryffindor giá 49,99 đôla, để chuẩn bị đi xem phần cuối của loạt phim này vào hè năm nay.

Nhưng tại sao thế giới phép thuật lại không nên kinh doanh? Chẳng phải là anh em sinh đôi nhà Weasley đã lập nghiệp từ việc buôn bán những mánh ma thuật hay ho sao? Những mặt hàng tại quầy lưu niệm, được trưng bày theo phong cách xiêu vẹo của Hẻm Xéo nơi các cô cậu phù thủy trẻ tuổi trong những cuốn tiểu thuyết hấp dẫn của J. K. Rowling đi mua sắm, có thể có ích khi đối mặt với những bậc thầy về Nghệ thuật Hắc ám, thậm chí trong đời thực nữa. Và chắc chắn cây đũa phép chỉ là bản sao, một món đồ chơi thôi – bạn không nghĩ một trong những cây đũa phép với lõi lông đuôi Vong mã chỉ có giá 44,99 đôla thôi, đúng không?



Vậy còn những cây đũa phép trong triển lãm thì sao? Có phải đồ thật không nhỉ? À vâng, hóa ra đó là đồ thật. Thật như mô hình Phượng hoàng Fawkes, một loài chim tưởng tượng, được đặt trong lồng kiếng đấy nhé. Có cả kính của Harry này, có quả trứng rồng của bác Hagrid làm rung rinh cái bàn trong căn chòi nữa. Và còn có những trái banh Quaffle mà khách tham quan có thể quăng ném trong khu trưng bày Quidditch. Và tờ Nhật báo tiên tri với bài báo Những bùa chú phòng vệ cho bạn và gia đình. Một bản sao cuốn Bào chế thuốc cao cấp được Severus Snape ghi chú kỹ càng. Những chiếc mặt nạ kim loại của Tử thần Thực tử và bọn Giám ngục kinh hoàng với chiếc áo choàng kinh khủng rung trong gió.

Nếu tất cả điều này mà có vẻ khó hiểu như những tiếng hô “Alohomora!” hay “Expecto Patronum!” thì có lẽ bạn bị nhốt trong nhà ngục nào đó giống như Azkaban trong mười năm qua rồi, khi những bộ phim về cuộc chiến phù thủy của Rowling thâm nhập vào ngôn ngữ chung của dân “Muggle”, và khi những tập truyện bắt đầu tung thần chú “Đông cứng!” lên độc giả mọi lứa tuổi.

Phải thừa nhận là có yếu tố thương mại khá nặng ở đây; vé người lớn 25 đôla là quá cao. Buổi triển lãm do công ty Global Experience Specialists cùng hợp tác với Warner Brothers Consumer Products tổ chức. Khoảng một triệu lượt khách đã tham quan tính từ năm 2009, khi buổi triển lãm bắt đầu “chuyến lưu diễn” ở các bảo tàng khoa học ở Chicago và Boston, sau đó đến Toronto và Seattle năm 2010. (Thật ngẫu nhiên, những lần trưng bày ở các bảo tàng khoa học đều nói nhiều về sự thiếu mục đích ở những tổ chức đó hơn là về bản thân buổi diễn.) Sau tháng 9, buổi triển lãm sẽ tiến xa ra ngoài Bắc Mỹ.



Nhưng cả buổi triển lãm sẽ không bao giờ khả thi nếu đây chỉ là một dịp quảng cáo và bán hàng lưu niệm. Dân Muggle chúng ta có thể không có phép thuật nhưng ta không bị trói buộc bởi sự hoài nghi. Buổi diễn khá lôi cuốn và thương mại chỉ là một phần nhỏ. Buổi triển lãm có chủ đề nghiêm túc, đó là cho ta hiểu một thế giới tưởng tượng đã trở thành hiện thực qua những công việc động tỉ mỉ chi tiết như thế nào. Điều này làm cho cả thế giới của Rowling trở nên thực sự sống động. Cuối cùng thì việc cây đũa phép là bản sao hay đồ thật được dùng trong phim thực sự không thành vấn đề; đồ trang trí và đạo cụ cũng thế: đó là những công cụ giúp trí tưởng tượng bắt đầu trình diễn thôi.

Khi bước vào khu triển lãm, khách tham quan được mời đội thử chiếc Nón phân loại rồi được đưa vào các nhà khác nhau trường Hogwarts. Cùng với những cảnh ghép từ các bộ phim, chúng tôi được dẫn qua các lớp học và phòng ngủ ký túc xá, các giáo viên và những món đồ ma thuật. (Nhưng sao tấm Bản đồ Đạo tặc bị lại không được mở banh ra nhỉ?)

Cuối cùng chúng tôi đi xuyên qua Rừng cấm với bầu không khí ẩm ướt và những làn khí cuộn xoáy, và tiến vào khu trưng bày kế tiếp nơi thế lực Hắc ám khủng khiếp tập hợp. Sẽ khá hay nếu có thêm nhiều nến lơ lửng trong không khí trên đầu du khách trong Đại sảnh đường ở Hogwarts, nhưng có những bộ áo quần của bạn bè Harry dùng trong vũ hội – bộ đồ lỗi mốt đã ngả vàng của Ron, chiếc đầm duyên dáng và vừa đủ đĩnh đạc của Hermione – cùng những viên kẹo bay ở làng Hogsmeade, tài liệu học “Nhồi sọ!” cho những lần thi cuối kỳ ở trường, và thoáng xuất hiện chú gia tinh Dobby mắt to. Tất cả điều này mang nhiều ý nghĩa nếu bạn đã xem phim hay đọc truyện, và nếu chưa thì buổi triển lãm có thể thúc đẩy bạn đi tìm đọc hết các cuốn sách.

Nhưng điều làm cho tất cả những thứ này thật hiệu quả là việc những đạo cụ không chỉ là vật gợi nhớ đến thứ được xem là có sức ảnh hưởng hơn ở bối cảnh rộng trong phim. (Daniel Radcliffe, ngôi sao của loạt phim, đóng vai Harry, đang tham gia diễn xuất trong vở kịch How to Succeed in Business Without Really Trying ở nhà hát Broadway chỉ cách đó vài dãy nhà.)Thay vào đó, rõ ràng là các tập phim thực hiện quá tốt vì không có món đồ nào thực sự chỉ là đạo cụ. Mọi thứ hoàn toàn đươc tưởng tượng ra.

Sự tự ngưỡng mộ lố bịch của giáo sư Gilderoy Lockhart (do Kenneth Branagh đóng) được thể hiện qua các bìa sách, những bài kiểm tra trong lớp và chiếc cà vạt vàng xếp nếp. Tính truyền thống mạnh mẽ của giáo sư Lupin được phản ánh qua những chiếc đĩa hát lỗi thời nằm trong những bìa bao đơn giản; quần áo của Ron rõ ràng được thừa hưởng từ những người anh. Mọi thứ đều vừa đủ to để được chú ý; thế giới tưởng tượng, theo trí tưởng tượng của Rowling, đầy ắp những chi tiết.

Có một thứ khác trở nên rõ ràng hơn khi chúng tôi nhìn những món đồ này. Những tập phim và truyện Harry Potter tràn ngập sự kính trọng đối với quá khứ. Các tác phẩm gần như nói về quá khứ. Và trong buổi triển lãm, chúng tôi cảm nhận sức ảnh hưởng đó. Những quyển sách trưng bày ở đây, nói về độc dược, chổi thần và quái vật, được thiết kế để trông giống những tập sách từ đầu thế kỷ 20 (dĩ nhiên, một số cuốn khác thậm chí còn cổ hơn nữa). Kiểu quần áo người lớn chỉ đến thời Vua Edward. Trường Hogwarts bị ám ảnh bởi truyền thống và những chi tiết theo phong cách gothic. Đồng phục của học sinh Hogwarts hoàn toàn có thể xuất hiện ở thời chiến tranh u ám cho nhà văn Anh C. S. Lewis mô phỏng trong loạt truyện Narnia.

Đây không phải thế giới hiện đại; đó là thế giới đầy ắp những thứ trong quá khứ. Những nhà sáng tạo phim điểu chỉnh theo khía cạnh đó của tiểu thuyết rất tốt, xoay sở để kết hợp cảm nhận về những truyển thống quý giá đang gặp nguy hiểm cùng với việc tôn vinh sự hiện đại đa văn hóa. Rowling vừa hướng về tương lai vừa nhìn lại với quá khứ. Những nhân vật anh hùng là người lai, trẻ mồ côi, những người bị ruồng bỏ, những người lập dị, những người thừa kế thực sự của một truyền thống lâu dài và vĩ đại. Người xấu là những kẻ tôn sung sự thuần huyết đe dọa đảo lộn tất cả.

Harry Potter được đặt chính giữa những truyền thống về các thế giới giả tưởng bắt nguồn từ các tác phẩm của hai nhà văn Anh hồi Thế chiến thứ hai là C. S. Lewis và J. R. R. Tolkien. Việc này cũng tạo cho loạt truyện niềm hoài cổ cảm động với một thế giới sắp bị diệt vong. Ngay cả sau khi chiến thắng Chúa tể Voldemort, liệu trường Hogwarts hay thế giới pháp thuật có thể còn nguyên như trước?

Không thể nào. Gần như vô tình và vô thức, buổi diễn nắm bắt được tinh thần đó và tôn vinh một thế giới đã mất, ngay khi loạt phim sắp đến hồi kết. Với khao khát trì hoãn sự khải huyền, tôi suýt bị thuyết phục mua một cây đũa phép.

Triển lãm Harry Potter mở cửa từ 5/3 và diễn ra đến ngày 5/9 tại Trung tâm triển lãm Discovery Times Square, Manhattan.

J.K. Rowling, Emma Watson khóc tại buổi công chiếu Harry Potter phần cuối

Daniel Radcliffe nói với hàng ngàn người hâm mộ đã tụ tập chờ buổi công chiếu rằng có thể đây là kết thúc của những tập phim, song các câu chuyện và nhân vật sẽ sống mãi “vì người ta sẽ nhớ mãi câu chuyện suốt phần đời còn lại.”

Những lời chúc mừng, nước mắt và thêm nhiều lời chúc tụng khác cùng vài lời pha trò báo hiệu sự khởi đầu cuộc tiễn đưa đầy cảm xúc dành cho phần cuối của loạt phim Harry Potter, Harry Potter and The Deathly Hallows – phần 2.

Khi mưa tạnh và nắng chiều lên thì Daniel Radcliffe, Emma Watson và Rupert Grint trực tiếp niệm những câu thần chú cuối cùng lên hàng ngàn người hâm mộ tại Quảng trường Trafalgar ở London.

Chính tác giả Harry Potter, J.K. Rowling đã thốt lên điều mà hàng ngàn người hâm mộ tụ họp lại trong vài ngày qua để được nhìn thấy các diễn viên và tác giả đã hy vọng được nghe.



“Lạy Chúa,” bà kêu lên sau khi bật khóc vì những lời cảm ơn chân thành của Radcliffe, Watson và Grint. “Mọi người biết không, có lẽ tôi nên viết một tập nữa.”

Khi tiếng hoan hô cuồng nhiệt dấy lên từ đám đông, Rowling khẳng định bà chỉ nói đùa.

Nhưng bà nói thêm rằng cuộc đón tiếp của người hâm mộ chiều tối ngày 7/7, cái kết xúc động dành cho những câu chuyện của bà trong phim và tình cảm đối với đội ngũ làm phim Potter trong 10 năm qua đã đem bà đến gần hơn bất kỳ điều gì khác để muốn đặt bút viết một câu chuyện nữa để giữ cho mọi thứ sống mãi.

Bà lại khóc nhiều hơn nữa. “Không có câu chuyện nào tồn tại trừ khi có người muốn nghe, vậy nên cảm ơn các bạn, tất cả các bạn,” Rowling nói. Đột nhiên 3.000 người hâm mộ vây quanh khán đài đồng thanh câu tung hô giản dị “cảm ơn”.

Watson cảm ơn nhà biên kịch Steve Kloves vì “đã cho Hermione (nhân vật của cô) giọng điệu mà tôi vô cùng hy vọng ở cô ấy.” Phản ứng sau lời của Radcliffe trên sân khấu rằng “mọi cơ hội đến là nhờ tôi đã rất rất may mắn năm 11 tuổi” Watson phản đối, “Anh đã, đang là Harry hoàn hảo và sẽ mãi mãi là như vậy,” cô nói.

Grint bắt đầu phát biểu bằng hai từ: “Ôi trời.” Anh nói: “Tôi không giỏi tạm biệt. Tôi muốn cảm ơn tất cả. Mọi người đã giúp 10 năm qua trở thành nửa phần đẹp nhất đời tôi,” anh cười tươi. “Và nhìn xem cô đã làm những gì cho những người tóc đỏ,” hướng về Rowling.



Radcliffe nói có thể đây là kết thúc của những tập phim, song các câu chuyện và nhân vật sẽ sống mãi “vì người ta sẽ nhớ mãi câu chuyện trong suốt phần đời còn lại.”

Chủ tịch kiêm giám đốc điều hành Warner Bros. Barry Meyer giới thiệu “bộ ba David” ra chính giữa chiếc bục được xây một cách chủ ý ở quảng trường biểu tượng này, gồm hai nhà sản xuất David Heyman, David Barron cùng đạo diễn ba phần cuối David Yates lần lượt cảm ơn đội ngũ làm phim và những nhà quản lý chủ chốt của Warner Bros. là chủ tịch tập đoàn kiêm giám đốc tác nghiệp Warner Bros. Alan F. Horn và chủ tịch tập đoàn Warner Bros. Pictures Jeff Robinov.

Heyman, nhà sản xuất của tất cả những phần Harry Potter, mô tả buổi chiếu ra mắt là “điên cuồng”, trước khi cảm ơn những nhà quản lý của Warner Bros., và diễn tả Horn là “ông trùm” của loạt phim.

Quảng trường Trafalgar ở London và những con đường quanh đó ngập tràn người hâm mộ Potter với hy vọng thấy chút phép màu khi các sao của phim diễu hành qua ba rạp phim để chủ trì các buổi chiếu của tập cuối.

Alan Rickman, Robbie Coltrane, Helena Bonham Carter, Ralph Fiennes, Tom Felton, David Thewlis và Miriam Margolyes chỉ là số ít trong hàng ngàn ngôi sao của phim bước trên thảm đỏ.

Darren Criss, nam diễn viên – ca sĩ của Glee, nhại lại bộ phim trước ống kính trên thảm đỏ khi các sao đã yên vị.

Buổi công chiếu đánh dấu tập cuối cùng của một trong những loạt phim thành công nhất lịch sử với bảy tập trước đạt hơn 3,6 tỉ bảng Anh (6,4 tỉ USD) phòng vé toàn cầu theo như Rentak EDI, rõ ràng đang phấn đấu để xứng với danh tiếng là phim đầu tay thành công nhất từng có ở Anh.

Khi chiếc trực thăng Skycam lượn vòng trên không, chụp cảnh hỗn loạn tại buổi công chiếu từ trên cao, những khoảnh khắc trên thảm đỏ và các cuộc phỏng vấn phát đến các rạp khắp thế giới cùng lúc với ba rạp lớn nhất của Quảng trường Leicester - Quảng trường Odeon Leicester, Odeon West End và The Empire.

Lối đi giữa hai bên – thường ngắn hơn 10 phút đi bộ đối với hầu hết mọi người mà không bị cản trở bởi các “muggle” (người không có phép thuật), pháp sư và người hâm mộ cuồng nhiệt – nay bị biến thành Hẻm Xéo – đại lộ với những cửa hàng bán các vật dụng phép thuật cho Harry và đồng môn.

Warner Bros đã yêu cầu những người soát vé báo trước cho họ biết nếu chiều dài của chiếc thảm đỏ trải trước buổi lễ “có gây rắc rối gì”.

Người tham dự tràn ngập con đường phía trước buổi chiếu 3D phần cuối cùng của những chuyến phiêu lưu kỳ diệu. Dọc con đường, những văn phòng có cửa sổ bên trên chật cứng nhân viên, mà rõ là đang ăn mừng Potter và vài người hâm mộ còn thò tay xuống dưới rào chắn để cố chộp được mắt cá chân của một diễn viên.

“Tôi đã ở đây hai đêm rồi,” một người hâm mộ tại thảm đỏ nói với The Hollywood Reporter. “Tôi có bị ướt như chuột lột không à? Có chứ. Đáng để đợi không ư? Đương nhiên rồi.”



Nhiều người hâm mộ đã òa khóc khi Radcliffe và bạn diễn ký tặng sách, chương trình và nhiều đồ vật khác.

Đây là tập Harry Potter đầu tiên ra mắt toàn cầu dưới định dạng 3D và 2D và khiến khán giả mê mẩn suốt 130 phút phim.

Hơn 8.000 chiếc băng tay được phát cho người hâm mộ vào một ngày trước sự kiện lớn này, để họ được vào cửa buổi ra mắt.

Tập cuối là về cuộc chiến giữa thiện và ác trong thế giới phù thủy đã leo thang thành cuộc chiến toàn lực.

Các nhà sản xuất gồm Heyman, nhà sản xuất tất cả các tập phim Harry Potter, Barron – nhà sản xuất của sáu tập phim và tác giả J.K. Rowling.

Kloves chuyển thể kịch bản. Lionel Wigram là giám đốc sản xuất, John Trehy và Tim Lewis đồng sản xuất.

Bình luận phim Harry Potter and the Deathly Hallows Part 2

Daniel Radliffe, Rupert Grint và Emma Watson kết thúc hành trình 10 năm với phim The Daethly Hallows Part 2 do David Yates đạo diễn.



Hành trình kết thúc tốt đẹp. Sau tám tập phim trong 10 năm và doanh thu phòng vé cộng dồn toàn cầu hơn 6,3 tỉ đôla, loạt phim thành công nhất trong lịch sử điện ảnh đi đến một kết thúc bắt buộc và khá thỏa mãn ở Harry Potter and the Deathly Hallows Part 2. Như để biện minh cho quyết định chia quyển sách cuối cùng của J.K. Rowling thành hai phần và chứng tỏ đây không chỉ là hành động hám lợi, tập phim cuối đầy hào hứng, đầy sự hồi hộp đủ khả năng thu hút và làm hài lòng bất cứ ai hâm mộ loạt phim từ trước đến giờ. Nếu có một thứ chắc chắn có lợi nhuận thì đó chính là lời chào tạm biệt chắc nịch này.

Đó là hành trình phi thường, thực sự, nổi bật nhờ việc lên kế hoạch cẩn thận và sự may mắn vô cùng. Khi một số cảnh quay nhanh cuối phim nhắc nhớ Daniel Radcliffe, Rupert Grint và Emma Watson còn nhỏ thế nào khi mọi thứ bắt đầu, ngạc nhiên trước việc cả ba trưởng thành với ngoại hình phù hợp với vai diễn và đủ tài năng đảm nhận chúng. Cùng một đoàn diễn viên tuyệt vời của Anh quốc nhận hết những vai diễn sống động, việc tuyển diễn viên luôn là sở trường nhất quán nhất của loạt phim; thật ngạc nhiên, chỉ có một diễn viên chính, Richard Harris, qua đời trong khoảng thời gian 10 năm, và được thay thế ngay bởi Michael Gambon (dù vẫn tiếc nuối việc Peter O’Toole không được chọn vào vai Dumbledore từ đầu; hay người ta nghĩ rằng ông ấy sẽ không sống lâu thế này nhỉ?)

Sau khi Chris Columbus tung ra bộ phim một cách khéo léo nhưng ít năng khiếu ấn tượng, nhà sản xuất David Heyman nhanh trí chọn Alfonso Cuaron và Mike Newell đạo diễn hai phần tiếp theo (phần ba và bốn – ND), được cho là hay nhất của loạt phim về mặt nghệ thuật, sau đó chọn đạo diễn truyền hình David Yates đưa chuyến hành trình dài này đi đến kết thúc. Lúc đầu Yates làm việc theo cách có vẻ rất dễ hiểu và chắc chắn hiệu quả, cuối cùng ông cũng nhận được sự công nhận xứng đáng trong phần cuối này, sắp đặt một bàn cờ sự kiện đồ sộ với sự khéo léo ấn tượng và cảm nhận kết cấu kịch tính mạnh hơn so với trước.

Nhưng có lẽ nhân vật chủ chốt suốt phim là nhà biên kịch Steve Kloves, người đã đưa ra quyết định chắc chắn rất khó chịu là hoãn sự nghiệp đạo diễn đầy hứa hẹn hơn một thập kỷ để biên kịch hết, ngoại trừ một tập của loạt phim Harry Potter (mặc dù thú nhận là kiệt sức và cần nghỉ xả hơi nhưng sau đó anh đã bày tỏ sự hối tiếc về việc không chuyển thể tập phim The Order of the Phoenix). Khó khăn ở chỗ quá nhiều nhân vật, gồm nhiều người đã qua đời, cần được đưa lên sàn diễn một cách khéo léo mà không hy sinh tốc độ của mạch truyện. Phần cuối này cho thấy anh còn để tâm hơn bao giờ hết tới lối kể chuyện cho sao phải cân bằng và có chọn lọc. Nói ngắn gọn, rõ ràng những nhà làm phim thấy có trách nhiệm cần làm đúng việc này, và họ đã làm được.



Dĩ nhiên, toàn bộ phim Deathly Hallows Part 2 nói về cuộc đối đầu cuối cùng giữa Harry và Voldemort, về trận chiến cuối cùng giữa thiện và ác, về cao trào mà cả loạt phim đã dựng lên từ lúc bắt đầu. Cùng với việc Voldemort nắm giữ cây đũa phép được nhiều người thèm muốn với sức mạnh khó tưởng tượng được, Harry, Ron và Hermione lúc khởi đầu vẫn còn oay hoay với sứ mệnh tìm diệt bốn Trường sinh Linh giá còn lại (tất cả chứa đựng một mảnh linh hồn của Chúa tể Hắc ám) và buộc thỏa thuận với tên yêu tinh cau có Griphook (Warrick Davis đóng) nhằm đột nhập căn hầm ở ngân hàng của Bellatrix Lestrange, nơi có thể cất giấu một Trường sinh Linh giá.

Cảnh đột nhập tiếp theo có màn đóng kịch tuyệt vời trong đó Hermione giả dạng Bellatrix (đoạn này có vài cảnh hài hước của Helena Bonham Carter) và còn cả chuyến tàu lượn siêu tốc cảm giác giống nguyên bản của trò chơi hấp dẫn ở công viên giải trí. Phân đoạn này cũng gợi chú ý đến thông tin là, sau nỗ lực bị bỏ dở trong phần trước, đây là phim Harry Potter đầu tiên được phát hành dưới dạng 3D. Những người theo chủ nghĩa thuần túy (thích làm việc theo cách truyền thống – ND) có lẽ sẽ mong hãng Warner để yên định dạng cũ và không theo trào lưu nhất thời này chỉ để kiếm thêm tiền, như thể hãng phim cần thêm thu nhập. Ngoài một ít hiệu ứng riêng biệt trông không thật nhờ chiều không gian bổ sung này, hiệu ứng 3D vẫn hoạt động khá tốt cho nhiều hiệu ứng hình ảnh hoành tráng cùng cảm nhận chiều sâu tốt hơn mà theo đó Yates dựng nhiều cảnh phim.

Khi Harry và bạn bè kéo về Hogwarts – giờ do Snape điều hành, ngôi trường giống một trại phát xít u ám và được canh gác bởi bọn Tử thần Thực tử làng – một tâm trạng u buồn, nghiêm túc đáng ngưỡng mộ che giấu những việc đang diễn ra; Aberforth Dumbledore (Ciaran Hinds đóng) kể chi tiết những mặt không mấy dễ chịu về lịch sử gia đình ông và điềm báo về điều sẽ xảy ra dội lại vì Harry và Voldemort chia sẻ tâm trí ngày càng nhiều, trong khi đó ủy ban chào đón Harry tại trường lại giống một nhóm chiến sĩ trung thành kiên quyết được tập hợp cho trận chiến cuối cùng không mấy hứa hẹn. Trong số nhiều người thấy thoáng qua gần đây, nổi lên bất ngờ nhất ở sự kiện này chính là anh chàng Neville Longbottom (Matthew Lewis đóng) trước kia gần như bị quên lãng, trong khi cô bạn gái Ginny (Bonnie Wright đóng) của Harry thể hiện tinh thần ủng hộ Harry hết mình như mong đợi.

Cũng được cho là nhân vật không quan trọng trong những năm gần đây, Minerva McGonagall tuyệt vời của diễn viên Maggie Smith trở lại thật mạnh mẽ trong cuộc chiến cuối cùng này. Bà giúp tạo một tấm chắn bảo vệ quanh Hogwarts, ít ra sẽ tạm thời ngăn cản đội quân của Voldemort đã kéo đến vách đá nhìn ra ngôi trường. Khi việc chuẩn bị cho trận đánh cuối cùng được tiến hành một cách điên cuồng, tuy nhiên lại có thời gian cho những buổi kể chuyện ngược về quá khứ mang tính quyết định, gồm có lần đi vào cái Tưởng ký hé lộ đặc biêt, cuối cùng để khám phá mối quan hệ trước đây giữa Snape, mẹ của Harry và cụ Dumbledore, cũng như những cuộc tàn sát đã bắt đầu mọi chuyện nhiều năm trước.



Ngay cả cuộc đấu đũa phép tay đôi cuối cùng giữa Harry ngang cơ và Voldemort có những cảnh riêng tiết lộ những lớp thông tin sau cùng. Phim cũng được làm tươi vui một cách dễ chịu với những lát cắt hài hước, dẫn đến đoạn cuối ngắn ngủi có bối cảnh 19 năm sau, bằng cách đó phim đi đến kết thúc viên mãn và lại kết nối với sự ngây thơ mà cả loạt phim đã bắt đầu từ đó, rất phù hợp.

Thật may việc cãi vã ở phim Deathly Hallows Part 1 là chuyện quá khứ, Ron và Hermione giờ đứng vững sau lưng Harry, nhưng gánh nặng kết thúc chắc chắn nằm trên đôi vai cậu và khiến mọi người cảm kích tất cả nỗ lực với vai diễn của Radcliffe trong phần này và xuyên suốt loạt phim; dù có bất kỳ lời chỉ trích hay lỗi lầm nào từng tồn tại trong quá khứ đi nữa, cậu chính là Harry, duy nhất và mãi mãi, và kết thúc tốt đẹp. Nhiều nhân vật đã chết hay vắng mặt xuất hiện chóng vánh trong phần này như một cách gắn kết mọi thứ lại với nhau, giúp các diễn viên như Gary Oldman, Emma Thompson, Jim Broadbent, Timothy Spall, Miriam Margolyes, Julie Walters và những người khác có cơ hội cúi chào khán giả cùng những bạn diễn tuyệt vời của họ.

Về mặt kỹ thuật, không có gì được giữ lại. Sau trận chiến, đống đổ nát Hogwarts thật đáng kinh ngạc. Kỹ thuật quay phim của Eduardo Serra vượt trội những gì anh thực hiện ở những phần phim trước và kỹ thuật hóa trang của Nick Dudman – đặc biệt với yêu tinh và cái nhìn lướt qua kinh khủng của bào thai Voldemort – thật tuyệt vời. Phần âm nhạc của Alexandre Desplat chắc chắn là hay nhất từ trước đến giờ trong loạt phim, kết hợp hoàn hảo với những nốt nhạc gốc của John Williams, nhưng cũng đẩy mạnh sự kịch tính vốn đã tăng lên của buổi tiễn đưa loạt phim cực kỳ thành công như thế.

Điều duy nhất còn thiếu là hai chữ “The End” chính thức sau hình ảnh cuối cùng đó.

Ngày công chiếu: 15/7 (hãng Warner Bros.)
Hãng sản xuất: Heydey Films
Đạo diễn: David Yates
Nhà biên kịch: Steve Kloves, based on the novel by J.K. Rowling
Diễn viên: Daniel Radcliffe, Rupert Grint, Emma Watson, Helena Bonham Carter, Robbie Coltrane, Ralph Fiennes, Michael Gambon, John Hurt, Jason Isaacs, Matthew Lewis, Kelly Macdonald, Gary Oldman, Alan Rickman, Maggie Smith, David Thewlis, David Bradley, Jim Broadbent, Warwick Davis, Tom Felton, Ciaran Hinds, Gemma Jones, Dave Legeno, Miriam Margolyes, Helen McCrory, Nick Moran, James Phelps, Oliver Phelps, Clemence Poesy, Timothy Spall, Natalia Tena, Emma Thompson, Julie Walters, Mark Williams, Bonnie Wright
Nhà sản xuất: David Heyman, David Barron, J.K. Rowling
Giám đốc sản xuất: Lionel Wigram
Đạo diễn hình ảnh: Eduardo Serra
Thiết kế sản xuất: Stuart Craig
Thiết kế trang phục: Jany Temime
Biên tập: Mark Day
Âm nhạc: Alexandre Desplat
Giám sát hiệu ứng hình ảnh: Tim Burke
Hiệu ứng hóa trang đặc biệt: Nick Dudman
Phân loại PG-13, thời lượng 130 phút

Tám bộ phim, với tổng doanh thu lên tới gần tám tỉ USD, Harry Potter đã khẳng định mình là loạt phim có doanh thu cao nhất trong lịch sử điện ảnh. Nhưng sau chín đề cử Oscar ở các hạng mục kỹ thuật như Âm nhạc, Kỹ xảo hình ảnh, Chỉ đạo nghệ thuật, và Trang phục, Harry Potter vẫn không nắm trong tay tượng vàng Oscar nào.

Giờ đây, loạt phim đã đi tới hồi kết, và phần cuối, Harry Potter and the Deathly Hallows Part 2 không chỉ là một trong những phim có doanh thu cao nhất năm 2011, mà còn là một trong những phim được giới phê bình đánh giá cao nhất trong năm, và chắc chắn là bộ phim Harry Potter được đánh giá cao nhất trong tám phần phim. Phần phim thứ tám này sẽ là cơ hội cuối cùng của Harry Potter trong hành trình tìm giải Oscar và hãng sản xuất, Warner Bros. đang dốc hết sức lực vận động những thành viên Viện hàn lâm tại Los Angeles với những biển quảng cáo như bên dưới:



Vậy Harry Potter thật sự có đáng nhận giải Oscar không? Và dù đáng hay không, thì nó có cơ hội không?

Vào lúc này, các đề cử Oscar cũng chỉ ít lâu nữa là được thông báo, nhưng cuộc đua cho giải Phim xuất sắc nhất lại có vẻ chưa vào guồng thực sự. Điều này làm nhiều người cho rằng Deathly Hallows Part 2 rất có nhiều khả năng chen được vào danh sách đề cử Phim xuất sắc nhất kia (năm nay hạng mục này sẽ có ít nhất 5 bộ phim và có thể lên tới 10 đề cử). Warner Bros. ít ra cũng đang vận động cho hạng mục này, cùng với đề cử Đạo diễn xuất sắc nhất cho David Yates.

Ở hai hạng mục danh giá nhất của giải Oscar này, tôi cho rằng Harry Potter có thể gặp nhiều rào cản. Kết quả của những năm gần đây (thật ra là của cả lịch sử giải Oscar) cho thấy Viện hàn lâm không mấy ưa chuộng phim thuộc thể loại giả tưởng. Lấy ví dụ gần đây nhất, ta sẽ thấy The Hurt Locker và Kathryn Bigalow cuối cùng vẫn đánh bại Avatar và James Cameroon. Các phim đoạt giải Oscar cho phim xuất sắc nhất những năm trở lại đây phần lớn thuộc về các thể loại tâm lý, chính trị. Giải Oscar không quan tâm tới thành công thương mại của bộ phim, mà được bình chọn theo đánh giá của những thành viên Viện hàn lâm, và qua những kết quả của những năm trước, họ cũng đã thể hiện rõ quan điểm của mình về một bộ phim xuất sắc.



Chẳng phải tôi đã quên kỷ lục của The Lord of the Rings: The Return of the King, bộ phim đã càn quét giải Oscar với 11 đề cử và 11 tượng vàng (trong đó có Đạo diễn xuất sắc nhất và Phim xuất sắc nhất)? Nhưng phải nhớ rằng, Return of the King vẫn là bộ phim giả tưởng duy nhất đoạt giải Oscar từ trước tới nay. Và thành thật mà nói, tôi có cảm giác rằng nếu so Harry Potter với Lord of the Rings thì những thành viên bình chọn của Viện hàn lâm vẫn có nhiều khả năng đánh giá Harry Potter là “trẻ con” hơn, bất chấp việc loạt phim này cũng đồ sộ về quy mô và về chủ đề không kém gì Lord of the Rings.

Cách đề cử của Viện hàn lâm cũng chẳng giúp gì cho Harry Potter. Năm nay Viện hàn lâm ra cách thức đề cử mới: để được đề cử cho hạng mục Phim xuất sắc nhất, bộ phim phải được ít nhất 5% thành viên bình chọn của Viện hàn lâm đề cử ở vị trí thứ nhất. Tức là 5% thành viên của Viện hàn lâm phải đánh giá đây là bộ phim hay nhất của năm. Họ có thể đánh giá cao bộ phim vào lúc nó công chiếu vào tháng 7, nhưng liệu khi đều cử vào tháng 1, họ có thấy nó đủ xuất sắc để xếp nó ở vị trí thứ nhất?

Nhìn chung, nếu xem xét vấn đề trước mắt một cách khách quan, tôi cho rằng Deathly Hallows Part 2 có khá ít cơ hội ở hai hạng mục Phim xuất sắc và Đạo diễn xuất sắc.

Vậy các hạng mục khác thì sao? Tôi cho rằng nỗ lực vận động ở hai hạng mục Diễn viên chính xuất sắc nhất cho Daniel Radcliffe, Rupert Grint và Emma Watson chỉ là "vận động cho có" vì thành thật mà nói thì diễn xuất của cả ba, nhất là Daniel Radcliffe và Emma Watson, dù đã tiến bộ vượt bậc trong hai phần phim cuối, vẫn còn cách xa chuẩn Oscar rất nhiều.

Daniel Radcliffe, Rupert Grint, Emma Watson,
Ralph Fiennes, Alan Rickman, Maggie Smith, Helena Bonham Carter:
ai có cơ hội tại giải Oscar?

Rõ ràng là Warner Bros. cũng đang đặt nhiều hy vọng hơn vào những diễn viên gạo cội ở các vai phụ như Maggie Smith, Helena Bonham Carter, Ralph Fiennes và Alan Rickman. Và tôi có thể khẳng định một điều ngay bây giờ: Alan Rickman cần được đề cử ở hạng mục Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất. (Ralph Fiennes cũng xứng đáng với đề cử này, nhưng nếu phải chọn một, tôi không thể không chọn Alan Rickman.)

Trong dàn diễn viên phụ đầy ắp những tên tuổi sáng giá nhất của điện ảnh Anh Quốc, không ai hóa thân thành nhân vật của mình một cách toàn diện và hoàn hảo hơn Alan Rickman trong vai Severus Snape. Trong Deathly Hallows Part 2, anh vốn đã xuất sắc lại càng xuất sắc hơn. Mỗi lần Rickman xuất hiện là có một bóng đen dần bao trùm lấy cả cảnh phim, lạnh lẽo, nguy hiểm nhưng cũng đầy bí ẩn, không khác gì chính nhân vật anh đóng. Rickman thể hiện vai Snape với một phong cách điềm tĩnh đến rùng mình, kể cả trong những tình huống nguy kịch nhất của bộ phim, và chính sự điềm tĩnh lạnh lùng đó đã đưa Severus Snape trên trang sách của J. K. Rowling lên màn ảnh một cách thật nhất.

Trong sự nghiệp đã rất dài của diễn viên này, gồm những tác phẩm ở nhiều thể loại đa dạng như Die Hard, Robin Hood: Prince of Thieves, Sense and Sensibility, Perfume…, anh vẫn chưa một lần có được một đề cử Oscar. Không thể phủ nhận rằng Severus Snape sẽ là một vai để đời của anh; Alan Rickman và Severus Snape sẽ luôn luôn chỉ là một, nói về một người sẽ là nghĩ tới người kia. Tôi đã đọc và nghe nhiều đánh giá trái chiều về loạt phim Harry Potter nhưng chưa bao giờ có ai có lý do để không đánh giá cao vai diễn Snape của Rickman.

Tôi sẽ khá ngạc nhiên nếu Deathly Hallows Part 2 không nhận được đề cử ít nhất một hạng mục kỹ thuật như Kỹ xảo hình ảnh hay Chỉ đạo nghệ thuật. Kỹ xảo hình ảnh trong mỗi phần phim Harry Potter đều là những hình ảnh tinh vi sử dụng những kỹ thuật tiên tiến nhất. Nhưng bộ phim cuối cùng này đã đưa tất cả những tiêu chuẩn đó lên một nấc cao hơn. Từ con rồng canh giữ Gringotts, tới cảnh chiến đấu hoành tráng với hàng nhìn con người, hàng tá những sinh vật cùng hình ảnh trường Hogwarts ngun ngút khói lửa như xuất hiện trong Deathly Hallows Part 2 chính là một sân khấu khổng lồ cho những chuyên gia kỹ xảo trổ tài.



Nói tới Oscar thì cũng không thể không nói tới Quả cầu vàng, từ lâu được cho là một cách để dự đoán những gì sẽ diễn ra tại giải Oscar. Hiệp hội Báo chí nước ngoài tại Hollywood đã thông báo các đề cử giải Quả cầu vàng, và đáng buồn thì Harry Potter không xuất hiện trong bất cứ một đề cử nào. Nhưng điều này không có nghĩa là cơ hội cho Oscar đã tắt, dù cũng khá đáng thất vọng.

Nhưng bất chấp lịch sử hay thiên vị của những thành viên bình chọn của Viện hàn lâm, nếu mục đích của giải Oscar phần nào là tôn vinh những đóng góp của những cá nhân, tập thể đối với ngành điện ảnh, thì tôi phải nói một cách rất khách quan rằng đội ngũ làm nên loạt phim Harry Potter đã có một đóng góp khổng lồ đối với ngành điện ảnh. David Heyman, nhà sản xuất tất cả tám bộ phim, đã thể hiện bao nhiêu tâm huyết và tài năng nghệ thuật trong vòng hơn mười năm qua? Dù cá nhân tôi có nhiều lần không đồng ý với những quyết định chuyển thể của nhà biên kịch Steve Kloves, cũng không thể phủ nhận lượng công việc đồ sộ ông đã phải gánh vác khi viết bảy trong tám kịch bản phim.

Phim là nghệ thuật, và Viện hàn lâm là cơ quan đánh giá nghệ thuật đó. Nhưng phim làm ra cũng có mục tiêu, đó là khán giả. Ngoài những tính chất nghệ thuật cao, ta cũng không thể phủ nhận những bộ phim đã đi sâu vào lòng khán giả. Với ngành điện ảnh ngày càng lớn mạnh, lượng phim ra rạp mỗi năm có khả năng tăng và những thể loại phim có nguy cơ bão hòa, thì những bộ phim có thể gắn bó với cả một thế hệ khán giả lại càng trở nên đáng quý hơn.

Viện hàn lâm Điện ảnh và Truyền hình Anh Quốc (BAFTA) đã nhìn nhận những đóng góp này của Harry Potter và trao giải Phim Anh Quốc có đóng góp xuất sắc cho ngành điện ảnh vào tháng 2 vừa qua. Vậy ta có thể trông chờ ít nhất là một giải danh dự tương tự từ phía Viện hàn lâm Nghệ thuật và Khoa học Điện ảnh ở Hollywood không? Tôi hy vọng là có, vì tôi cho rằng sau mười năm, hàng nghìn công việc được tạo ra, một số tiền khổng lồ cả trong ngân sách làm phim và doanh thu thu về, Harry Potter đáng được Viện hàn lâm ở Mỹ nhìn nhận một cách chính thức là một hiện tượng điện ảnh, dù chúng thật ra là những bộ phim của Anh.